Bà Bộ Trưởng Jennifer Granholm (áo tím, giữa) cùng các viên chức thuộc Bộ Năng Lượng đang dự lễ động thổ xây Trung Tâm Nghiên Cứu và Sản Xuất Stable Isotope tại Knoxville, Tennessee ngày 25 tháng 10, 2022. (Oak Ridge National Laboratory)

Trong mùa hè năm nay, bà Bộ Trưởng Năng Lượng Jennifer Granholm đã lái xe điện ở vùng đông nam quốc gia, từ Charlotte, North Carolina, đến Memphis, Tennessee, nhằm thu hút sự chú ý đến hàng tỷ đô la mà Tòa Bạch Ốc đang đổ vào lãnh vực năng lượng xanh và xe hơi sạch. Chương trình năng lượng này của chính quyền, nếu thành công, có thể cắt giảm đáng kể lượng khí thải của Hoa Kỳ và định hình lại cuộc sống căn bản của người Mỹ.

Bà Granholm đã dùng chiếc xe điện Cadillac Lyriq trong chuyến đi kéo dài bốn ngày và đã gặp trục trặc về việc sạc điện. Hãng Cadillac cho biết xe sạc điện không suôn sẻ do “gặp vấn đề cá biệt” về kỹ thuật. Thế nhưng đoàn xe của bà Granholm cũng gặp phải rất nhiều vấn đề khác, chưa không phải chỉ kỹ thuật riêng của xe không thôi.

Trên đường đi, tại các điểm dừng ở tòa thị chính, bà Granholm đã tuyên bố những lời đầy nhiệt tình và lạc quan về sự chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện. Bà thường trưng ra một bức ảnh về thành phố New York năm 1900, đầy ngựa và xe ngựa, chỉ có một chiếc xe hơi. Sau đó là một hình khác với câu hỏi, “Mười ba năm sau, cùng một con phố. Quá nhiều xe hơi. Bạn có thể tìm thấy con ngựa không?”

Bà nói với một khán giả ở South Carolina, “Mọi thứ đang diễn ra nhanh chóng. Bạn đang ở trung tâm của sự việc. Hãy tưởng tượng ngành công nghiệp năng lượng sạch sẽ lớn như thế nào sau 13 năm nữa. Nền kinh tế của chúng ta sẽ phát triển mạnh mẽ  bao nhiêu. Chúng ta sẽ tạo ra bao nhiêu công việc được trả lương cao – và chúng ta sẽ dẫn đầu thế giới.”

Ngành công nghiệp xe hơi, dưới áp lực lớn về việc giải quyết gây biến đổi khí hậu, đang thực hiện sự chuyển đổi sang xe điện – nhưng đó không nhất thiết  là một cuộc chuyển đổi suôn sẻ.

Không phải mọi chiếc xe trong đoàn  của bà Granholm đều là xe điện. Các nhân viên Sở Mật Vụ tháp tùng bà đều lái xe SUV cỡ lớn chạy bằng xăng.

Bà Granholm là người có uy tín để giúp cổ động cho sự chuyển đổi đầy kỳ vọng của Hoa Kỳ từ xe xăng sang xe điện. Bà từng là thống đốc trong hai nhiệm kỳ tại Michigan, tiểu bang sản xuất xe hơi của Hoa Kỳ. Bà đã giúp giải cứu ngành công nghiệp xe hơi trong cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008; bà cũng là một người đam mê xe điện lâu năm. Gia đình bà gần đây đã chuyển từ xe điện Chevy Bolt sang xe điện Ford Mustang Mach-E.

Nhưng giữa các điểm dừng, đoàn xe của bà Granholm đôi khi gặp phiền toái với những hạn chế đang có. Như khi đoàn xe điện của bà – gồm một chiếc Cadillac Lyriq sang trọng, một chiếc Ford F-150 hạng nặng và một chiếc xe điện đa dụng Bolt giá cả phải chăng – đang tính sạc nhanh ở Grovetown, ngoại ô Augusta, Georgia.

Đội đi đầu của bà lúc đó nhận ra rằng  không có đủ phích cắm cho tất cả các xe. Một trong bốn bộ sạc của trạm đã bị hỏng và những bộ sạc khác đã bị chiếm dụng. Vì vậy, một nhân viên của Bộ Năng Lượng đã tìm cách đậu một chiếc xe không dùng điện cạnh một trong những bộ sạc đang hoạt động đó để dành chỗ cho Bộ Trưởng Năng Lượng đang đến.

Điều không may là lúc đó, có một gia đình đi xe điện không dành chỗ sạc được. Ngày thì nóng, họ lại có con nhỏ trong xe. Họ bèn gọi cảnh sát đến giải quyết.

Cảnh sát không thể làm gì được. Việc một chiếc xe không dùng điện chiếm một điểm sạc ở Georgia không phạm luật. Nhân viên Bộ Năng Lượng đã tìm cách giải quyết tình hình, gồm cả việc gửi các xe khác đến các bộ sạc chậm hơn, cho đến khi cả gia đình nọ và bà bộ trưởng đều có chỗ để sạc.

Tiền liên bang hiện đang được chuyển đến các tiểu bang để xây dựng bộ sạc EV nhanh trên xa lộ. Chính phủ, các nhà sản xuất xe hơi, các mạng lưới sạc như Electrify America và ChargePoint cũng như các công ty như Walmart, Shell và 7-Eleven đang tham gia vào cuộc chơi sạc điện.

Và trên thực tế, họ đang rất mong muốn hợp sức cùng nhau. Các nhà sản xuất xe hơi có khoản đầu tư hàng trăm tỷ đô la và họ đang dùng công nghệ của Tesla cũng như hợp tác với các đối thủ để cố gắng giải quyết vấn đề sạc pin. Trong khi đó, chính phủ Hoa Kỳ đang đổ hàng tỷ đô la vào mạng lưới các bộ sạc điện trên toàn quốc, cố gắng khắc phục chính vấn đề mà Granholm đang gặp phải.