Bài THANH PHONG
LITTLE SAIGON – Trong số báo ra ngày 2 tháng 6, 2023, chúng tôi đã tường thuật về cuộc sống và sinh hoạt của người Việt tại tiểu bang Kentucky. Trong bài này chúng tôi giới thiệu tiếp về một vài địa điểm chúng tôi đã đến thăm như căn nhà nơi cố Tổng Thống Abraham Lincoln sinh trưởng, thăm hang động Mammoth Cave tại Kentucky, thăm nhà thờ chính tòa Cincinnati và sở thú tại tiểu bang Ohio.
Ngày Chủ Nhật, 28 tháng 5, là Lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống, nên trước tiên gia đình chúng tôi đến nhà thờ tham dự thánh lễ, sau đó mới yên tâm đi chơi. Biết ông bà ngoại muốn đi thăm các nhà thờ cổ, các cháu Andy, Anthony vui vẻ lái xe qua Ohio mất hai tiếng từ nhà trọ gần phi trường Louisville.

Nhà thờ chính tòa Cincinnati có tên là “Cathedral Basilica of St. Peter in Chains” ( thờ Thánh Phêrô). Nhà thờ rất lớn, kiến trúc theo kiểu Pháp với ngọn tháp cao vút, bên trong hai hàng cột thật to, trần nhà thờ và gian cung thánh thật tuyệt vời. Thánh lễ lúc 11 giờ trưa, giáo dân hầu hết là Mỹ trắng, không thấy người Á Châu nào ngoại trừ chúng tôi. Bên cạnh nhà thờ là Tòa Thị Chính Cincinnati, một tòa nhà lầu kiên cố và vĩ đại mà ở tiểu bang California chắc chắn không có tòa thị chính nào sánh bằng.
Sau khi tham dự thánh lễ, chúng tôi đi thăm khu thương mại sầm uất của Cincinnati, một vài nhà hàng đặt bàn ghế ngoài trời cho mọi người ngồi ăn uống, như nhà hàng Red Hot Roasters trên đường Lexington; dù rất rộng nhưng tìm được chỗ ngồi hơi khó vì quá đông người đến ăn ở nhà hàng nổi tiếng này vì giá cả phải chăng.
Ăn uống xong, chúng tôi đi thăm sở thú cũng ở Ohio. Sở thú không có nhiều thú vật như sở thú ở San Diego nhưng phong cảnh rất đẹp, cây cối xanh tươi, nhiều con đường đầy khóm trúc thơ mộng và nhiều loại hoa lạ.

Rời Ohio chúng tôi trở về Kentucky đi thăm hang động Mammoth Cave kỳ bí và thăm ngôi nhà, nơi sinh của cố Tổng Thống Abraham Lincoln (Abraham Lincoln Birthplace).
Ngày xưa ở Việt Nam chúng ta thường nghe nói trong số các con ma có con Ma Mút. Không biết mặt mũi nó ghê gớm như thế nào? Nay thấy hang động này mang tên Mammoth không biết có phải tên con ma này hay không? Hang động được chia thành hai. Hang nhỏ và hang động lớn. Vé vào cửa $20 cho mỗi người. Trong khu có nhà bán đồ kỷ niệm, bán bản đồ công viên quốc gia; bản đồ chỉ dẫn hang động. Hang động nhỏ có nước và có hai chiếc phà nhỏ, mỗi chiếc chở được 20 người, mỗi phà do một hướng dẫn viên lái đi, có lẽ chưa tới một mile, vừa đi anh vừa thuyết trình ở ba nơi mất độ 45 phút lại trở về bến cũ.
Sau khi thăm hang động nhỏ, chúng tôi vào thăm hang động lớn, cũng mua vé $20 một người. Họ tổ chức đi thành nhiều đợt. Đợt chúng tôi đi có khoảng hơn 100 người do một anh thanh niên Mỹ trắng hướng dẫn. Hang này không có nước. Trước khi vào sâu trong hang động, mọi người tập trung ngoài cửa nghe người dẫn đường nói về lịch sử hang động này và dặn dò lúc đi, quan trọng nhất là phải để ý trên đầu vì có nhiều chỗ phải khom lưng sát xuống để đi qua, nếu không đầu sẽ đụng đá xem cái nào cứng hơn; thứ hai là phải đi kịp đoàn, đi lẻ tẻ có thể bị lạc vì nhiều ngõ ngách giống nhau và nếu lạc sẽ không biết đường ra.

Trên đường đi chỉ được chụp hình có gắn đèn ở những nơi dừng để nghe hướng dẫn viên nói, còn những nơi khác không được chụp hình có đèn sợ chói mắt du khách khiến đi dễ bị vấp té. Người hướng dẫn cho biết, hang động này đã có từ hàng chục ngàn năm trước nó nằm dưới thung lũng rộng 400 miles của dòng sông Green. Lúc đầu khám phá ra hang động, Giám Mục Steephen gọi hang động này là “Grand, Gloomy and Peculiar Place,” nhưng sau khi hang động tìm được lối vào, lối ra, được lắp đặt hệ thống chiếu sáng, đường đi được lót đá bằng phẳng người ta đặt cho nó cái tên là “Mammoth Cave.”
Hang động này chỉ thấy đá và đá, điểm đặc biệt là trên đầu mình có chỗ bề ngang rộng khoảng 5, 6 chục mét mà rất bằng phẳng như cái trần nhà, nhưng có chỗ rất hẹp, hai bên đường đi là những khối đá lớn đã rớt từ trên trần xuống không biết tự bao giờ.
Người hướng dẫn cho biết, hàng trăm năm hay nghìn năm trước có một nữ hoàng đã chết trong hang này, khi người ta khám phá ra, nữ trang của bà vẫn còn nguyên vẹn, và một người đi thám hiểm bị tảng đá rớt đè xẹp lép, không biết chết tự bao giờ nhưng xác vẫn không tan rã vì ở độ sâu trong lòng đá nên khá lạnh.

Trên đường đi ngoằn ngoèo, thỉnh thỏang có chút ánh sáng từ một bóng điện ẩn trong hốc đá hắt lên trần hay vách đá, tạo ra nhiều hình ảnh kỷ hà rất đẹp và cho những ai giàu óc tưởng tượng, cũng nhờ ánh sáng ấy mà không ai bị vấp ngã. Nhiều chỗ đẹp đáng để chụp hình nhưng ít ai dám đứng lại chụp lâu, sợ không theo kịp người đi trước. Tuy khá lạnh nhưng không có nước nên không có thạch nhũ như nhiều hang động ở Việt Nam. Có nhiều chỗ đá vỡ vụn như sỏi và cám, người dẫn đường nói đó là loại đá quân đội sử dụng làm thuốc đạn.
Trên đường đi, nhiều đoạn rất hẹp hai người đi song song không lọt, phải đi hàng một và phải ôm đầu cúi sát lưng xuống mà đi, nếu không muốn đầu đụng đá nên những ai cao, to đi hang động này sẽ rất mệt
Người dẫn đường cũng cho biết, đây là hang động dài nhất thế giới (400 dặm – miles) nhưng chúng ta không thể đi hết được nên đi bộ lòng vòng trong đó khoảng 2 tiếng đồng hồ thì ra ngoài. Lúc đầu đi từ trên cao xuống khá sâu dưới lòng hang, tưởng lúc lên sẽ leo dốc thì mệt lắm nhưng rất may, đường ra khỏi hang chỉ có một đoạn leo dốc chừng 200 mét nên cũng không đến nỗi nào.
Sau hai giờ đi bộ luẩn quẩn các ngõ ngách trong hang, chúng tôi chẳng thấy con Ma Mút đâu cả. Tuy nhiên, sau khi ra khỏi hang mới thấy mình quá dại, vừa bị ngất xỉu trên máy bay mà ham vui đi vào hang động này, nếu chẳng may bị ngất xỉu trong đó, không biết làm sao, vì xe cộ không thể vào được, chỉ duy nhất một người dẫn đường, không mang theo thuốc men, dụng cụ cứu cấp, không biết làm sao họ đưa mình ra ngoài?
Mammoth Cave không phải một danh lam thắng cảnh nhưng thật kỳ bí, đây là một công viên quốc gia nổi tiếng của tiểu bang Kentucky và của cả nước Hoa Kỳ. Có vào trong hang mới thấy chỉ có bàn tay của Đấng Tạo Hóa mới có thể làm được như vậy, sức con người không thể nào làm nổi!
Trên đường trở lại nhà trọ, hai cháu Andy và Anthony, mỗi cháu lái một xe đi trên Highway 61 xuống Exit 31 E vào khu công viên quốc gia “Abraham Lincoln Birthplace National Historical Park” để thăm căn nhà lịch sử nơi cố Tổng Thống Abraham Lincoln sinh ra. Đường vào nơi này như đi trong vùng thôn quê hẻo lánh, hai bên đường lâu lâu mới thấy có nhà ở mà chỉ thấy vườn trồng bắp; không có tiệm ăn, không cây xăng (xăng ở Kentucky chỉ $2.75 một galon, rẻ hơn Cali nhiều).
Căn nhà của Tổng Thống Lincoln còn nguyên vẹn ở địa chỉ 2995 Lincoln Farm Road, Hodgenville, KY 42748. Để bảo vệ căn nhà này, chính phủ đã xây một tòa nhà rất rộng bao bọc xung quanh nên phải vào trong tòa nhà này mới chiêm ngưỡng được trọn vẹn căn nhà của Tổng Thống. Trước khi đến căn nhà này, du khách vào thăm “The Lincoln Museum,” 66 Lincoln Square, Hodgenville, KY 42748 . Trong nhà có bức tượng đồng gia đình Tổng Thống, ở một góc khác có tượng Tổng Thống Lincoln đứng một mình, bên cạnh để hai chiếc mũ đen giống chiếc mũ xưa kia ông thường đội để ai muốn đội chụp hình lưu niệm bên chân dung Tổng thống thì lấy đội, chụp xong để lại vị trí cũ.
Có nhiều hình ảnh và một số vật dụng xưa kia Tổng Thống Lincoln thường dùng, có phòng chiếu phim về cuộc đời cố Tổng Thống Lincoln từ khi sinh ra (Chủ Nhật ngày 12 tháng 2, 1809 đến khi bị ám sát chết vào năm 1865 lúc đang là Tổng Thống thứ 16 của Hoa Kỳ).

Từ căn nhà này đi bộ đến căn nhà Lincoln Birthplace rất gần nhưng có một lối đi khác, đi trên cây cầu bằng gỗ ngoằn nghèo, thiết kế rất đẹp, hai bên cầu cây cối xanh tươi. Phía trước căn nhà có hàng trăm bậc thang đi lên tận cửa nhưng phía sau không có. Trong căn nhà chỉ có một người duy nhất, vừa làm công việc bảo vệ an ninh cho căn nhà, vừa hướng dẫn du khách góc độ chụp hình nào để lấy hết căn nhà của Tổng Thống cũng như sẵn sàng trả lời câu hỏi về lai lịch của căn nhà này.
Ngoài các địa điểm vừa nêu, Kentucky còn một trường đua ngựa nổi tiếng thế giới, theo lời ông Lâm chủ nhà hàng “Vietnam Kitchen” cho biết, mỗi lần đua ngựa có nhiều người trên thế giới đến xem như đi trẩy hội. Rất tiếc vì trong những ngày này không có đua ngựa nên chúng tôi không đến xem. Ông Lâm cũng cho biết sắp tới đây, Kentucky sẽ khánh thành Tượng Đài Kỷ Niệm chiến tranh Việt Nam để tôn vinh các người lính Mỹ-Việt đã hy sinh, ông nghe nói có Tướng Lương Xuân Việt sẽ đến tham dự, ông rất ngưỡng mộ vị Tướng tài ba gốc Việt này trong quân đội Hoa Kỳ.
Sau ba ngày thăm Kentucky, đúng như ông bà mình thường nói “Đi một ngày đàng học một sàng khôn.” Nhiều người ở Mỹ đi du lịch khắp nơi nhưng tại đất nước Hoa Kỳ cũng có rất nhiều kỳ quan đáng xem lại chưa đi tới. Nếu bạn đọc nào chưa thăm hang động Mammoth, thăm căn nhà nơi sinh trưởng của cố Tổng Thống Abraham Lincoln, vị Tổng Thống vĩ đại đã có công tranh đấu giải phóng nô lệ và bị một người ủng hộ Liên Minh bắn chết vào năm 1865 trong những ngày cuối của cuộc nội chiến Bắc – Nam cũng nên đến một lần cho biết.