Diễn hành nhân ngày Lễ Lao Động tại Gaithersburg, Maryland. (CraigShipp.com/ Wikimedia Commons)
Bài VI ANH
Lễ Lao Động (Labor Day) Mỹ năm nay 2023, nhằm ngày thứ Hai, 4 tháng 9. Lễ Lao Động ở Mỹ thường có nhiều điều vui.Người lao động Mỹ được nghỉ bắc cầu một cuối tuần dài (nghỉ từ thứ Bảy, Chủ Nhựt trước đến lễ vào thứ Hai), có lương.
Được biết lễ này theo thông lệ và qui định trở thành một ngày quốc lễ chính thức vào năm 1894 sau cuộc vận động của các nghiệp đoàn của Hoa Kỳ, lấy ngày thứ Hai của tuần lễ đầu tháng 9. Hoàn toàn khác với nhiều nước và cộng sản sau này lấy ngày 1 tháng 5 là ngày Quốc tế Lao Động.
Thời tiết ở Mỹ lúc này thường tốt. Rất tiếc năm nay trời quá nóng nên có lo cháy rừng. Lễ Lao Động đánh dấu thời điểm dứt hè sang thu là mùa không nóng, không lạnh, tốt nhứt cho các cuộc đi chơi ngoài trời hay đi du lịch. Để dễ nhớ hai ngày lễ lớn này, người Mỹ có cái mẹo, Lễ Chiến sĩ Trận Vong bắt đầu mùa hè, còn Lao Động là chấm dứt hè.
Theo hệ thống bảo hiểm AAA của Mỹ, thông thường trung bình có khảng 35.5 triệu người đi 50 miles đi chơi ra khỏi thành phố cư trú. Nhưng cũng có người vì công việc quá cần gấp (hot job) phải đi làm thì được trả lương phụ trội (over time), có nơi gấp đôi, có nơi gấp hai rưỡi.
Người Việt đầu tiên đến Mỹ sau cuộc di tản đông và xa nước nhà vô tiền khoáng hậu trong lịch sử Việt Nam, đến nay đã hưởng được 48 Lễ Lao Động Mỹ rồi, không thể không mừng cho mình và tội nghiệp cho đồng bào lao động ở nước nhà VN.
Người công nhân và nông dân VN bị bóc lột một cách rất là thậm tệ. Việt Nam Cộng Sản không có nghiệp đoàn đấu tranh bảo vệ cho công nhân như Mỹ. VNCS chỉ có “công đoàn” do người của cộng sản chỉ định làm lãnh đạo để thống trị công nhân. Khác với quyền lợi của người lao động Mỹ được bảo vệ một cách tối đa. Nghiệp đoàn Mỹ đứng ra bảo vệ cho quyền lợi cho người lao động rất nhiều.
Chánh quyền Mỹ có Bộ Lao Động và nhiều cơ quan cơ sở phục vụ cho công nhân, luật pháp luôn vì công nhân. Thí dụ luật cấm không được mướn trẻ em chưa đủ tuổi đi làm, qui định số lương tối thiểu, mất việc thì được tiền thất nghiệp, được giúp đi kiếm việc làm khác, đi học thêm kỹ năng để có công ăn việc làm tốt hơn.
Việc làm của người lao động Mỹ, tỷ lệ thất nghiệp là thước đo của sự thành công hay thất bại của chánh quyền, của hai đảng, là đề tài tranh cử của tổng thống, nghị sĩ, dân biểu, liên bang và tiểu bang và thông đốc.
Dù Ngày Lễ Lao Động Mỹ nhằm ngày thứ Hai đầu tiên của tháng Chín mỗi năm, chớ không phải là ngày 1 tháng 5 Quốc tế Lao Động, đã trở thành một ngày lễ chính thức năm 1894 vốn do cuộc vận động của các nghiệp đoàn của Hoa Kỳ. Nhưng sau 129 năm, có một thay đổi lớn nhưng từ từ ở Mỹ. Nghiệp đoàn không còn là tổ chức lãnh đạo người lao động Mỹ nữa. Lãnh đạo nghiệp đoàn thường hay quyết định theo tinh thần phe đảng, gò ép đoàn viên trong các cuộc bầu cử. Càng ngày các công ty đưa việc làm ra ngoại quốc theo xu thế kinh tế toàn cầu.
Ý thức được nguyên do thoái hóa của mình, các nghiệp đoàn trong những năm gần đây đấu tranh, vận động hành lang lập pháp, lập qui cho quyền lợi thân thiết của người lao đông và đã thành công một cách tốt đẹp, tái tạo lại niềm tin nơi người lao động Mỹ. Như qua vận động của các nghiệp đoàn, chánh quyền hành pháp và lập pháp qui định làm việc 5 ngày cũng như nghỉ phép và nghỉ bịnh vẫn được công ty trả lương./.
Còn trong chế độ CSVN ngày 18/02/1946, Hồ chủ tịch ký Sắc lệnh số 22c quy định ngày 01/5 là một trong những ngày lễ chính thức của chế độ VNCS.
Năm nay 2023 Khảo sát VNCS: Thu nhập quá thấp, chỉ hơn 25% người lao động Việt ăn thịt cá hàng ngày, đài VOA Mỹ 14/08/2023 loan báo.
Chỉ có 24.5%, tức chưa đến 1/4, trong số những người lao động Việt Nam có thu nhập đủ để đáp ứng chi tiêu cơ bản, trong khi hơn 3/4 (75.5%) số người lao động không đủ thu nhập cho nhu cầu cuộc sống, theo một khảo sát Tổng Liên Đoàn Lao Động Việt Nam (TLĐLĐ) vừa được công bố cách đây ít ngày.
Cuộc khảo sát về tình hình đời sống, việc làm, tiền lương của người lao động năm 2023 thu thập ý kiến của trên 3.000 công nhân tại 157 doanh nghiệp hồi tháng 4 cùng năm, nhiều báo bao gồm cả Thanh Niên, Công Thương, Người Lao Động đưa tin, dẫn lại kết quả được TLĐLĐ công bố hôm 8/8.
Tin cho hay cuộc khảo sát được thực hiện ở 6 tỉnh, thành là Hà Nội, Hải Phòng, Phú Thọ, thành phố HCM, Bình Dương, An Giang, những nơi tập trung nhiều khu công nghiệp, các nhà máy, xí nghiệp.
Báo Thanh Niên, Công Thương, Người Lao Động và các báo trích dẫn khảo sát của TLĐLĐ cho biết mức tiền lương cơ bản trung bình hàng tháng của người lao động là khoảng 6 triệu đồng/tháng (gần $250 mỹ kim), tăng 8.4% so với khảo sát cách đây một năm. Tiền lương cơ bản này không bao gồm tiền làm thêm giờ.
Cộng với tiền làm thêm giờ và các khoản trợ cấp, phụ cấp từ doanh nghiệp chủ quản, người lao động có thu nhập trung bình đạt hơn 7.8 triệu đồng/tháng ($324), vẫn theo kết quả khảo sát. Trong đó, tiền lương cơ bản chỉ chiếm 76.7% thu nhập hàng tháng.
Mức thu nhập thấp nêu trên làm cho phần lớn người lao động không thể có bữa ăn cân bằng về dinh dưỡng, vì theo khảo sát, chỉ hơn 1/4 số người được hỏi, tức 26.2%, nói rằng họ có điều kiện để ăn thịt, cá trong các bữa ăn hằng ngày.
“Điều này có nghĩa trong 100 người lao động thì chỉ có hơn 26 người có điều kiện ăn thịt, cá hàng ngày – con số khó tin và không dễ chấp nhận với nhiều người khi Việt Nam thuộc nhóm nước có chỉ số hạnh phúc đứng đầu khu vực Đông Nam Á,” báo Công Thương đưa ra bình luận.
Hơn 3/4 số người lao động không đủ thu nhập cho các nhu cầu cơ bản trong cuộc sống, khảo sát cũng nhận được câu trả lời từ 11.2% số người được hỏi cho hay họ không thể đủ sống và phải làm thêm việc khác để có nguồn tiền bổ sung. Chỉ có 8.1% người lao động có tích lũy từ tiền lương và thu nhập.
Theo báo Công Thương, “phần lớn người lao động đang sống trong tình trạng không đảm bảo về dinh dưỡng và chất lượng cuộc sống hàng ngày” vì thu nhập thấp và điều này “không chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe người lao động, mà thậm chí tác động cả đến các quyết định hệ trọng hơn như lập gia đình và sinh con đẻ cái.”