Từ trái, Tổng Thống Nam Hàn Yoon Suk Yeol, Tổng Thống Mỹ Joe Biden, và Thủ Tướng Nhật Kishida Fumio đang đi bộ tới nơi họp báo tại trại Camp David, Maryland hôm thứ Sáu, 18 tháng 8, 2023. Trước đó, ba ông đã họp bàn về việc thành lập một liên minh nằm đối phó hai thế lực cộng sản trong vùng Đông Á là Bắc Hàn và Trung Cộng. (White House)
Tổng Thống Joe Biden đã hành động nhanh chóng để tận dụng mối quan hệ hợp tác mới thành lập giữa Nhật Bản và Nam Hàn. Ông đã mời Thủ Tướng Nhật Bản Fumio Kishida và Tổng Thống Nam Hàn Yoon Suk Yeol tới khu nghỉ mát dành cho tổng thống ở núi Camp David vào thứ Sáu, với hy vọng củng cố quan hệ ba bên thành một liên minh vững chắc chống lại Bắc Hàn và Trung Cộng.
Ông Biden muốn bày tỏ sự đoàn kết không thể lay chuyển với hai đồng minh chủ chốt trong khu vực trước hội nghị thượng đỉnh Hoa Kỳ-Trung Cộng có thể diễn ra với Chủ Tịch Tập Cận Bình vào mùa thu là một phần quan trọng trong chiến lược an ninh của Mỹ ở Đông Á.
Ông Biden đã dùng lời hoa mỹ để nhấn mạnh điểm này tại một cuộc họp báo chung sau hội nghị thượng đỉnh.
“Đây là một kỷ nguyên mới trong quan hệ hợp tác giữa Nhật Bản, Nam Hàn và Hoa Kỳ,” ông Biden tuyên bố, đồng thời cho biết thêm rằng “sự hợp tác quốc phòng ba bên” sẽ được nâng lên một “mức độ chưa từng có.”
Ba quốc gia sẽ tổ chức một cuộc họp ba bên hàng năm trong tương lai. Lực Lượng Phòng Vệ của Nhật Bản, cùng với quân đội Hoa Kỳ và Nam Hàn, sẽ tổ chức các cuộc tập trận quân sự ba bên thường xuyên.
Một tuyên bố chung được đưa ra sau hội nghị thượng đỉnh có đầy đủ các kế hoạch nhằm bảo đảm Nhật Bản và Nam Hàn sẽ không quay trở lại vai trò láng giềng đối kháng như trước đây.
Ngoại Trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken cho biết có một mục tiêu bao trùm liên minh ba bên, đó là an ninh.
Đối với Trung Cộng, điều này sẽ báo hiệu rằng việc tăng cường quân đội và hành vi cưỡng ép của Trung Cộng tạo ra động lực mạnh mẽ để ba nước hợp tác an ninh chặt chẽ hơn. Mục tiêu của Hoa Kỳ là củng cố sự đoàn kết để Bắc Kinh không thể chia rẽ họ.
Thời điểm tổ chức hội nghị thượng đỉnh tại Camp David dựa trên hai tính toán. Một là lịch chính trị. Năm tới sẽ có cuộc bầu cử tổng thống Đài Loan vào tháng Giêng, cuộc tổng tuyển cử ở Nam Hàn vào tháng Tư và cuộc tranh chức lãnh đạo Đảng Dân Chủ Tự Do cầm quyền của Nhật Bản vào tháng Chín. Số phận chính trị của chính ông Biden cũng sẽ được quyết định trong cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ vào tháng 11. Ông Biden đã bắt đầu đặt nền móng cho chính sách ngoại giao nhiệm kỳ thứ hai của mình trước khi bất ổn xảy ra.
Tổng Thống Biden muốn thể hiện liên minh ba bên trước khi gặp ông Tập. Hoa Kỳ đang muốn có một cuộc gặp giữa ông Biden và ông Tập vào tháng 11 bên lề hội nghị thượng đỉnh Hợp Tác Kinh Tế Châu Á-Thái Bình Dương ở California. Vì vậy, một cuộc họp với Thủ Tướng Nhật Kishida và Tổng Thống Nam Hàn Yoon phải diễn ra trước đó.
Hoa Kỳ đang tăng cường can dự vào Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương trên nhiều mặt trận. Washington đã tiếp Thủ Tướng Narendra Modi với tư cách là khách cấp nhà nước vào tháng trước và Thủ Tướng Úc Anthony Albanese dự kiến sẽ thăm Hoa Kỳ vào tháng 10.
Ngoài sức mạnh quân sự, việc ngăn chặn một cuộc chiến tranh cũng đòi hỏi quyết tâm không ngừng của các nhà lãnh đạo để bảo vệ hòa bình và sự ổn định. “Thể chế hóa” liên minh ba bên giữa Mỹ, Nhật Bản và Nam Hàn là một thông điệp mạnh mẽ gửi tới Trung Quốc và phần còn lại của cộng đồng quốc tế.