Nguyễn Đức Chung tại tòa án năm 2023, và Chung khi cầm đầu lực lượng công an đến đối đầu với dân làng Đồng Tâm năm 2017. (Hình: Người Lao Động / Công An)
Nguyễn Đức Chung, 56 tuổi, đã bị tòa án nhân dân kết tội trong những vụ tham ô từng xảy ra khi ông ta còn nắm quyền lực ở Hà Nội trong chức vụ chủ tịch ủy ban nhân dân của thành phố này từ 12/2015 đến 9/2020. Tuy nhiên, cho đến nay ông Chung chưa đền tội đàn áp dân làng trong vụ tranh chấp đất tại tại Đồng Tâm đưa đến cuộc thảm sát cụ Lê Đình Kình đầu năm 2020.
Tại Hà Nội hôm thứ Hai, 28 tháng 8, 2023, tòa án nhân dân tuyên phạt Nguyễn Đức Chung 18 tháng tù về tội “lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” trong vụ nâng giá cây xanh để trục lợi. Cựu thiếu tướng công an này đã không nhận tội nên bị bản án nêu trên.
Trước đó, ông ta đã bị 12 năm tù trong ba bản án gồm ăn cắp tài liệu mật liên quan vụ án mua hàng lậu của Nhật Cường, mua sắm chế phẩm Redoxy-3C, can thiệp đấu thầu tại Sở Kế Hoạch và Đầu Tư Hà Nội). Với thêm 18 tháng, ông ta bị tổng cộng 13 năm 6 tháng tù.
Hai giám đốc công ty cây xanh bị kết tội có quan hệ thân thiết với ông Chung là Bùi Văn Mận (cựu giám đốc Công Ty Sinh Thái Xanh) lãnh bảy năm tù, Vũ Kiên Trung (cựu chủ tịch Công Ty Cây Xanh) lãnh sáu năm tù cùng tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Mười-hai bị cáo còn lại là cựu lãnh đạo, nhân viên Công Ty Cây Xanh, Công Ty Sinh Thái Xanh, Ban Duy Tu các công trình hạ tầng kỹ thuật đô thị (Sở Xây Dựng Hà Nội)… bị tuyên phạt từ 24 tháng tù nhưng cho hưởng án treo đến tám năm tù.
Tòa yêu cầu buộc các bị cáo thuộc Công Ty Cây Xanh và Công Ty Sinh Thái Xanh phải bồi thường hơn $1.4 triệu mỹ kim cho UBND thành phố Hà Nội. Số tiền này được tính là sự thiệt hại do tội gây ra.
Theo cáo trạng, việc trồng mới, thay thế, bổ sung cây xanh ở Hà Nội được bắt đầu đấu thầu từ năm 2014. Tuy nhiên, đến năm 2016, sau khi được bổ nhiệm làm chủ tịch Hà Nội, Nguyễn Đức Chung ra lệnh tạm dừng toàn bộ việc đấu thầu, chuyển sang đặt hàng theo từng quý. Từ đó có sự tham nhũng với hai công ty Cây Xanh và Sinh Thái Xanh. Họ nâng giá các loại cây xanh để bòn rút tiền từ ngân sách cho vào túi riêng. Cáo trạng xác định ông Chung đã được Vũ Kiên Trung hối lộ $108,000.
Trong khi đó, nổi bật nhất trong thời gian thiếu tướng công an Nguyễn Đức Chung nắm quyền lãnh đạo Hà Nội là vụ đàn áp dân làng Đồng Tâm để chiếm đất của họ. Hậu quả là cụ Lê Đình Kình, 84 tuổi, người đại diện dân làng, bị lực lượng công an bắn chết vào ngày 9 tháng Giêng, 2020.
Nguyễn Đức Chung đã ra nhiều văn bản liên quan đến vụ tranh chấp đất đai kéo dài ở Đồng Tâm, cũng như việc chấp thuận chủ trương tấn công vào thôn Hoành rạng sáng 9 tháng Giêng. Trước đó, ông ta đã nuốt lời hứa khi thương lượng với dân làng để họ thả các công an bị bắt làm con tin.
Khi vụ tranh chấp đất đai ở Đồng Tâm lên đến cao điểm, là việc dân làng Đồng Tâm bắt giữ hàng chục cán bộ công an làm con tin ngày 16 tháng 4, 2017, chủ tịch Chung đã trực tiếp xuống Đồng Tâm để đối thoại với người dân.
Trong cuộc đối thoại trực tiếp hôm 22/4, ông Chung đã trao văn bản viết tay, cam kết không truy cứu trách nhiệm hình sự người dân Đồng Tâm.
Thế nhưng chỉ hai tháng sau đó, công an quyết định khởi tố dân làng Đồng Tâm, đặc biệt là bắt đánh ông Lê Đình Kình. Đến gần ba năm sau thì công an được lệnh tấn công Đồng Tâm trước Tết Nguyên Đán và giết cụ Kình. Cho đến nay các thân nhân của cụ, dân làng Đồng Tâm và những người từng lên tiếng bênh vực cụ Kình vẫn bị đàn áp và chưa thấy công lý cho hành động sát nhân của Nguyễn Đức Chung.
(Nguồn: RFA và BBC)