Bài TRẦN CỦNG SƠN
Sau ngày 30 tháng 4, 1975 hàng trăm ngàn người Việt Nam vượt biển trong đó có nhiều người Hoa sinh sống tại Việt Nam. Khi đến trại tị nạn thì họ khai là người Tị Nạn Việt Nam – Vietnamese Refugee – và giấy tờ khai với Cao Ủy Tị Nạn dựa trên căn cước do nhà nước Việt Nam cấp. Cho nên mới có cái tên Ke Huy Quan- tài tử vừa đoạt giải Oscar 2023.
Cho nên có cái tên Can Huu Tran- kẻ sát nhân dùng súng bắn chết nhiều người trong một vũ trường tại thành phố Monterey Park, California trong đêm giao thừa đón Tết Quí Mão. Theo đài CNN thì Can Huu Tran khai trong tờ hôn thú thì ông ta đến từ China – điều đó có nghĩa là ông này không nhận mình là người Việt Nam.
Xin nhấn mạnh một điều là chúng ta thường đọc và ghi tên người Tàu với chữ Việt Quốc Ngữ cho nên dễ sinh sự lầm lẫn, không rõ đó là người Tàu hay người Việt. Trừ trường hợp cá nhân nổi tiếng như Tập Cận Bình, Mao Trạch Đông thì rõ ràng là người Tàu nhưng đối với người dân thường thì rất khó phân biệt. Thí dụ như cô Michelle Yeoh vừa đoạt giải Oscar 2023 có báo Việt ghi là Dương Tử Quỳnh.
Tôi có gặp một người Tàu sinh tại Chợ Lớn, Việt Nam, vượt biển sang Mỹ khoảng năm 1978, sinh sống tại Califonia. Anh ta nói tiếng Việt trôi chảy. Anh có đứa con trai sinh tại California. Anh bảo rằng cho nó học tiếng Tàu bên cạnh tiếng Anh. Tôi ngây thơ hỏi anh rằng có cho nó học tiếng Việt thì anh ta lắc đầu trả lời rằng “tại sao nó phải học tiếng Việt, tôi là người Tàu và con tôi cũng là gốc Tàu.” Tôi chưng hửng.
Từ câu chuyện này, suy gẫm về định nghĩa thế nào là một người gốc Việt. Không thể dựa trên nơi sinh tại Việt Nam mà cho là gốc Việt. Ke Huy Quan là một người Hoa sinh tại Việt Nam, nhưng bây giờ anh ta là người có quốc tịch Mỹ và nói tiếng Anh cùng tiếng Tàu thông thạo. Anh ta là một người Mỹ gốc Tàu, quốc tịch Việt Nam thập niên 1970 đã là quá khứ.
Cho nên chúc mừng tài tử gốc Á Châu Ke Huy Quan (có báo ghi là Quan Kế Huy) đoạt giải Oscar, chứ không nên gọi anh ta là người gốc Việt.
(Nguồn: Cungson Tran Facebook)
Chú thích hình: Ke Huy Quan, Ft. Lauderdale, Florida, 2018. (Wikimedia Commons)