Bài TOM
Thường thì người Việt có hai món rất ngon, ngon vô đối, đó là món mẹ nấu và món bà nấu. Đương nhiên, sau này, khi lập gia đình riêng, cũng có một vài người may mắn có thêm món vợ nấu. Đương nhiên, món ngon tôi giới thiệu với quí vị ở đây là món thứ hai, món bà nấu, món thịt bò quấn lá dâu cuộn lá chuối nướng. Có thể nói rằng đây là món ngon, bổ, rẻ, an toàn và cực kì dễ chế biến.
Hồi nhỏ tôi bị bệnh chảy máu cam, cứ mùa hè đến, ăn vài lát dưa hấu hay ăn món gì có màu đỏ thì y rằng, hôm sau máu cam chảy ra, đang ngồi học bài bị chảy máu cam thì vừa sợ vừa rất khó chịu. Thời xưa đi học khó lắm, không phải như bây giờ đâu, thầy cô thấy mình loay hoay trong lúc giảng bài thì vụt phấn, vụt thước vào đầu, giáo dục xã hội chủ nghĩa thời kỳ đầu mà, kinh khủng lắm!
Thời đó cả làng mới có một cái tivi đen trắng, nhà nào giàu lắm mới mua, về dùng điện ắc qui, chứ làm gì có điện. Con nít trong làng kéo nhau đến xem, thường là ngồi ngoài cửa nhìn vào, chủ nhà ngồi trong, có khi mang tivi ra sân những khi đông người, cả làng ngồi xúm chùm trong sân mà coi. Chương trình tivi thì cả ngày là hột mè, không có sóng, đến 7 giờ tối chương trình mới bắt đầu phát sóng và chấm dứt lúc 11 giờ đêm. Đến những năm đầu thập niên 1990 mới có thêm chương trình buổi trưa kéo dài từ 11 đến 11 giờ 30 trưa, đến năm 1995 mới có thêm chương trình dạy tiếng Anh sáng sớm, từ 5 đến 6 giờ. Chính vì chương trình hiếm hoi, chẳng có gì nhưng lại trở thành quí, cực quí với người nhà quê.
Tôi hồi đó cũng theo lũ bạn đi coi ké tivi, có bữa đang coi, chảy máu cam, chảy nhiều, chuyện lọt đến tai bà ngoại (thường thì ở nhà, tôi giấu bà chuyện chảy máu cam, lén lút vo lá bù xít mà nhét vào cầm máu), bà hoảng hồn, hôm sau đưa tôi đi bệnh viện. Bác sĩ thời đó cũng rất ư “chìa vôi,” khám, cho chụp X – Quang và kết luận “bà có gì cứ cho cháu nó ăn, chứ nó không trụ nổi đâu, bị xoang nặng lắm, không sống nổi đâu!” Bà nghe vậy thì khóc ròng. Nhưng linh cảm của một người vừa làm bà ngoại, vừa làm cha của bà khiến bà không tin lời bác sĩ, bà nói với tôi, “Bác sĩ chìa vôi đó con, đừng tin, để bà chữa cho con!”
Bà tìm hiểu, lục sách thuốc Nam ra đọc (thời của bà, một người có chữ đã hiếm, đọc được sách thuốc Nam càng hiếm hơn, có lẽ vì vậy mà bà luôn khổ, bị cô đơn trước xã hội, bị qui chụp nhà địa chủ, bị ép đủ điều…), được hai hôm, bà quyết định trị bệnh cho tôi bằng các món ăn. Bởi thuốc Nam với trẻ con, không có cách nào hay hơn là biến thành món ăn. Món mà bà chữa bệnh cho tôi chính là thịt bò quấn lá dâu, gói lá chuối rồi nướng. Mà y vậy, tôi ăn món này liên tục trong vòng một tuần, đến bây giờ, tức sau mấy chục năm, không biết chảy máu cam là gì nữa. Sau này, tôi có tập yoga và ngồi thiền để trị dứt hẳn bệnh viêm xoang. Nhưng rồi tìm hiểu, xem triệu chứng thì mình hoàn toàn không bị viêm xoang như bác sĩ kết luận hồi đó. Thôi thì tập tăng cường sức khỏe cũng được.
Tôi còn nhớ cái cảm giác lần đầu tiên được ăn món thịt bò quấn lá dâu nướng, nói tới độ thơm ngon, hấp dẫn của món này thì miễn bàn. Bởi ngay cả lá dâu người ta xắt nhỏ để nấu canh thịt bò đã thấy ngon rồi. Nhưng chưa ăn thua gì so với việc xắt mỏng rồi ướp thịt bò với tiêu, tỏi, nước mắm, cuộn vào lá dâu từng gói như miếng trầu hơi to, rồi sắp lên lá chuối, gói lại, sau đó cho vào tàu lá chuối, gói thêm vài lớp cho kín và đặt lên lửa than mà nướng. Chừng vài phút thì mùi thơm của lá dâu, lá chuối, thịt, tiêu tỏi… tỏa ra thơm ngát. Nướng đến bao giờ có một ít nước chảy ra khỏi mép lá chuối thì có thể lấy xuống, mở lá và thưởng thức.
Món này mang tính dương, thường thì trẻ con hay chảy máu cam sau khi ăn một món nào đó có màu đỏ là do hai nguyên nhân theo quan niệm của đông y, đó là dư khí dương, tức là cơ địa mạnh, phát triển tốt nhưng năng lượng lại dư thừa mà không được cân bằng, sự cân bằng này nằm ở thức ăn, trẻ con ăn toàn những món khô khan, thiếu vitamin thường dẫn đến chứng chảy máu cảm do khí dương thái quá, chuyển hóa thành khí âm khiến cho cơ thể mất cân bằng, dẫn đến mỗi khi trời nóng hoặc ăn một số món có màu đỏ vào là bị vỡ một số mạch trong xoang mũi, gây chảy máu cam.
Món này dành cho người mất ngủ (tác dụng an thần), người suy nhược cơ thể, người thừa khí dương (biểu hiện triệu chứng hay đau đầu, bứt rứt tay chân và cáu gắt), trẻ em chảy máu cam… Đặc biệt, món này cũng có thể làm mồi nhắm với bia, rượu. Cái khó của món này là tìm cho ra lá dâu tằm và lá chuối, nếu có hai thứ này rồi thì chẳng còn vấn đề nào khác, thịt bò thì kiếm quá dễ.
Cách làm cũng rất đơn giản, mua chừng 2 lạng thịt bò đùi, xắt ,mỏng, ướp một chút nước mắm, chút tỏi giã nhuyễn, chút tiêu bột, dùng đũa đảo đều, để chừng 5 phút, một ít lá dâu tằm, hai tàu lá chuối. Trong thời gian 5 phút đợi gia vị ngấm vào thịt, có thể quạt bếp lửa than cho đều nhiệt và việc còn lại là lấy lá dâu ra gói thịt, gói như têm trầu nhưng không cần buộc lại, chỉ cần gấp mí và chặn các miếng thịt lại với nhau khi sắp vào lá chuối là được. Gói xong thì gấp lá chuối, buộc kín lại như buộc bánh chưng. Cho lên vỉ, đặt lên lò than, chừng 5 phút thì lật ngược, chừng 5 phút nữa là chín mềm, có mùi thơm và nước rỉ ra ngoài lá chuối.
Chỉ cần đưa vỉ xuống, đặt vào dừng, sàn hoặc mâm là có thể mở ra thưởng thức. Cầu chúc quí vị có một bữa ăn ngon miệng và ngủ ngon giấc khi ăn món này!