Trên, trái là bà Nguyễn Thị Thu Phương trước và sau khi bị bắt; dưới, trái là ông Đỗ Văn Sơn trước và sau khi bị bắt; bên phải là bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn chưa bị bắt. (Hình: Bộ Công An và AIC)
Bà Nguyễn Thị Thu Phương, trưởng ban Thư Ký Tài Chính Công Ty Cổ Phần Tiến Bộ Quốc Tế (AIC) đã ra đầu thú sau khi bỏ trốn và bị truy nã. Bà Phương là người thứ hai ra đầu thú trước lệnh truy nã của công an. Trước đó, hồi đầu tháng Bảy, ông Đỗ Văn Sơn – nguyên kế toán trưởng AIC, cũng đã đầu thú.
Hôm thứ Hai, phát ngôn viên Bộ Công An CSVN, Trung Tướng Tô Ân Xô, cho biết Bộ Công an Việt Nam đã tiếp nhận bà Nguyễn Thị Thu Phương tại Sở Y Tế tỉnh Quảng Ninh (có lẽ bà đã trốn ở Trung Quốc trước khi quyết định đầu thú, Bộ Công An chưa cho biết).
Bà Thu Phương và ông Sơn là hai trong tám người bị điều tra tội tham nhũng, buôn lậu tại công ty AIC.
Kẻ bị truy nã quan trọng nhất trong vụ này là bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn, chủ tịch của công ty AIC. Vào tháng 11 năm ngoái, bà Nhàn cùng bảy người khác bị truy tố tội “vi phạm quy định về đấu thầu” và tội nhận tiền hối lộ xảy ra tại Bệnh Viện Đa Khoa tỉnh Đồng Nai, công ty AIC. Bộ Công An Việt Nam đã ban lệnh truy nã tám người, kêu gọi họ ra đầu thú.
Bà Nhàn bị xác định có vai trò lớn trong vụ án. Bà này trốn truy nã và bị phát hiện đang trốn ở Đức sau một thời gian ẩn náu ở Anh. Bà Nhàn từng là trung gian cho các thương vụ mua bán vũ khí giữa Việt Nam và các công ty quốc phòng ngoại quốc, trong đó có vụ mua bán một vệ tinh quân sự của công ty IAI của Israel năm 2018.
Vào ngày 4 tháng 1, 2023, bà Nhàn bị Tòa Hà Nội tuyên án tổng cộng 30 năm tù trong vụ án “vi phạm quy định đấu thầu, lợi dụng chức vụ, quyền hạn, thiếu trách nhiệm, gây hậu quả nghiêm trọng, đưa/nhận hối lộ” xảy ra tại Bệnh Viện Đa Khoa Đồng Nai, AIC, và các đơn vị liên quan.
Ngoài vai trò trong vụ án tại tỉnh Đồng Nai, bà Nhàn vào tháng 8, 2022 còn bị khởi tố trong vụ án “vi phạm về quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Bệnh Viện Sản Nhi tỉnh Quảng Ninh và AIC hồi năm 2012. Lúc bấy giờ, đương kim Thủ Tướng Phạm Minh Chính là bí thư tỉnh ủy Quảng Ninh.
Vào ngày 4 tháng 7, Bộ Công An cũng thông báo ông Đỗ Văn Sơn – nguyên kế toán trưởng AIC, đã ra đầu thú.
Về phần Nguyễn Thị Thu Phương, bà này bị lệnh truy nã từ ngày 29 tháng 6. Bà Phương bị xác định có liên quan đến sai phạm trong vụ án xảy ra tại Sở Y Tế Quảng Ninh.
Theo kết luận điều tra, để được trúng thầu các dự án ở Quảng Ninh, bà chủ tịch AIC Nguyễn Thị Thanh Nhàn thành lập bốn công ty. Trước khi chủ đầu tư mời thầu, bị cáo Trương Thị Xuân Loan (Trưởng Ban Quản Lý dự án 3 của AIC) móc ngoặc với một số cán bộ Sở Y Tế Quảng Ninh để thống nhất trước về giá thầu. Còn bà Nhàn ra lệnh cho kế toán trưởng Đỗ Văn Sơn sửa đổi báo cáo tài chính, hợp thức hóa số liệu để giúp AIC đủ điều kiện.
Bà Nhàn giao cho bà Phương phụ trách hoạt động thu, chi riêng cho bà Nhàn, không ghi vào sổ sách kế toán của công ty AIC.
Kết quả, AIC đã trúng bốn gói thầu, Mopha trúng hai gói thầu tại dự án Bệnh Viện Sản Nhi Quảng Ninh, với tổng kinh phí trên $9.6 triệu mỹ kim. Qua hình thức thông thầu, bà Nhàn và đồng phạm đã trúng sáu gói thầu trái quy định, gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước trên $2.1 triệu.
Trước khi bị điều tra, bà Nhàn chỉ thị nhiều cấp dưới bỏ trốn, gây khó khăn cho hoạt động điều tra. Bà Nhàn cũng biến mất, được đồn là trốn qua Nhật một thời gian trước khi đến Anh sống với con gái. Hiện thời bà được cho là ẩn náu tại Đức.
Ngoài ba nhân vật nêu trên, công an đang tìm kiếm sáu người này: Trần Mạnh Hà, Nguyễn Đăng Thuyết, Đỗ Mỹ Hạnh, Ngô Thế Vinh, Nguyễn Thị Tích, và Nguyễn Thị Sen.