Zelensky đang lên, Putin rơi xuống trên sân khấu quốc tế

Volodymyr Zelensky, Vladimir Putin (Wikimedia Commons)

Trong khi thế giới chờ đợi cuộc phản công mùa xuân của Ukraine, Tổng Thống Volodymyr Zelensky đã mở một cuộc vận đông ngoại giao. Trong khoảng thời gian một tuần, vị lãnh đạo của Ukraine đã đến Ý, Vatican, Đức, Pháp và Anh để vận động sự trợ giúp bảo vệ đất nước của ông.

Đến thứ Sáu, 19/5/ ông đến Ả Rập Saudi để gặp gỡ các nhà lãnh đạo Ả Rập mà trong đó có một số người là đồng minh của Nga.

Trong khi đó, Tổng Thống Vladimir Putin đang ở thành phố Pyatigorsk, miền nam nước Nga, chủ trì cuộc họp với các quan chức địa phương, vẫn ngồi ở một chiếc bàn lớn cách xa những người tham dự khác.

Tổng Thống Nga đã bị thế giới cô lập chưa từng có, với lệnh bắt giữ của Tòa Án Quốc Tế treo lơ lửng trên đầu và che mờ triển vọng đi công du tới nhiều quốc gia, kể cả những nơi được coi là đồng minh của Moscow.

Với cuộc xâm lăng Ukraine, Putin đã đánh một canh bạc và mất rất nhiều, giờ ông ta là một kẻ bị thế giới tẩy chay.

Chỉ mới 10 năm trước, khi Putin hãnh diện đứng giữa các lãnh đạo thế giới vào thời điểm đó – Tổng Thống Mỹ Barack Obama, nữ Thủ Tướng Đức Angela Merkel và Thủ Tướng Nhật Shinzo Abe – tại Hội Nghị Thượng Đỉnh G8 ở Bắc Ái Nhĩ Lan. Kể từ đó, Nga đã bị loại khỏi nhóm gồm Canada, Pháp, Đức, Ý, Nhật Bản, Anh và Mỹ vì tội xâm chiếm và sáp nhập Crimea bất hợp pháp vào năm 2014.

Giờ đây đến phiên Ukraine được chú ý. Ông Zelenskyy tham dự Hội Nghị Thượng Đỉnh G7 tại Nhật Bản vào Chủ Nhật, bằng sự có mặt trực tiếp thay vì qua video, có ý nghĩa lớn về chính trị và là một biểu tượng lớn. G7 gồm bảy quốc gia kỹ nghệ và phát triển cao nhất trên thế giới muốn chứng tỏ sẽ tiếp tục ủng hộ Ukraine mạnh mẽ.

Trong khi đó tình hình không mấy thuận lợi cho Nga. Chưa biết ông Putin có thể tới Nam Phi vào tháng 8 để tham dự hội nghị thượng đỉnh của các quốc gia BRICS gồm Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi hay không.

Từ lâu Moscow đã thể hiện liên minh này như một giải pháp thay thế cho sự thống trị toàn cầu của Tây Phương, nhưng năm nay tình hình đã tỏ ra khó xử đối với Điện Kremlin. Nam Phi, chủ nhà của hội nghị thượng đỉnh, là một bên ký kết ICC và có nghĩa vụ tuân thủ lệnh bắt giữ về tội ác chiến tranh, nghĩa là có trách nhiệm bắt ông Putin nếu ông đặt chân đến Nam Phi.

Nam Phi chưa thông báo rằng Putin chắc chắn sẽ đến dự hội nghị thượng đỉnh nhưng đã có kế hoạch đón tiếp ông ta, nếu ông đến. Tổng Thống Nam Phi Cyril Ramaphosa đã chỉ định một ủy ban liên bộ, do Phó Tổng Thống Paul Mashatile đứng đầu, để xem xét các lựa chọn của Nam Phi liên quan đến cam kết của ICC đối với chuyến đi có thể có của Putin.

Mặc dù rất ít khả năng tổng thống Nga sẽ bị bắt ở đó nếu ông quyết định đi, nhưng cuộc tranh luận công khai về việc liệu ông có thể đi hay không là một chuyện bất thường cho một lãnh tụ lớn mà người ta không nên đánh giá thấp hậu quả.

Sau đó là những mối quan hệ phức tạp giữa Nga với các nước láng giềng. Mười ngày trước, Putin đã thể hiện hình ảnh đoàn kết, với các nhà lãnh đạo của Armenia, Belarus và các quốc gia Trung Á đứng bên cạnh ông tại cuộc duyệt binh Ngày Chiến Thắng trên Quảng Trường Đỏ ở Moscow.

Tuy nhiên, trong tuần này, các nhà lãnh đạo của Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, Turkmenistan và Uzbekistan đã đổ xô đến Trung Quốc và gặp gỡ nhà lãnh đạo Tập Cận Bình tại một hội nghị thượng đỉnh nhấn mạnh sự việc ảnh hưởng của Nga đang xuống thấp trong khu vực khi Bắc Kinh tìm cách xâm nhập kinh tế vào Trung Á.

Tập Cận Bình đang tận dụng cơ hội của một nước Nga suy yếu, một nước Nga bị bỏ rơi để gia tăng ảnh hưởng của Trung Cộng trong khu vực.

Trong khi đó, chuyến công du vòng quanh thế giới đang diễn ra của Zelensky có thể được coi là một thành công ở nhiều cấp độ. Đó là dấu hiệu cho thấy Ukraine sẽ bước ra khỏi cuộc chiến trong tình trạng tốt, vì không một vị nguyên thủ nào muốn tiếp xúc một nhà lãnh đạo mà họ nghĩ sẽ bị đánh bại và một đất nước sắp sụp đổ.

Ngược lại, lệnh của ICC có thể khiến các nhà lãnh đạo thậm chí gặp khó khăn hơn khi đến thăm Putin ở Moscow vì đến thăm một tội phạm chiến tranh đã bị truy tố là điều không hay.

Tại Trung Đông, sự xuất hiện của ông Zelensky hôm thứ Sáu tại hội nghị thượng đỉnh của Liên Đoàn Ả Rập ở Jeddah, một hải cảng của Ả Rập Saudi trên Biển Đỏ, đã nêu bật nỗ lực của Kyiv nhằm truyền bá hoàn cảnh khó khăn của Ukraine để nhận được sự ủng hộ rộng rãi, kể cả ở một số quốc gia có thiện cảm với Nga.

Ngoài Zelenskyy, Thái Tử Mohammed bin Salman của Saudi Arabia cũng chào đón Tổng Thống Bashar Assad của Syria tại hội nghị thượng đỉnh sau 12 năm đình chỉ – điều mà các nhà phân tích cho rằng phù hợp với quyền lợi của Moscow.

Đó là một bằng chứng khác cho thấy Nga không bị cô lập hoàn toàn trên thế giới vì cuộc chiến Ukraine, và Trung Đông là một phần của thế giới nơi Nga có thể tìm ra những con đường để tránh bị cô lập toàn cầu.

Nỗ lực của ông Zelenskyy cũng xứng đáng được ghi nhận vì Ukraine cải thiện các nỗ lực ngoại giao ở khu vực mà Nga có ảnh hưởng.

Tương tự như vậy, việc tổng thống Ukraine tham dự hội nghị thượng đỉnh G7 là một thông điệp gửi tới thế giới và tới Nga.

(Nguồn AP)

Leave a Reply